Nhiều người bị mất ngủ thường lựa chọn sử dụng thuốc an thần để đi vào giấc ngủ một cách nhanh chóng. Dù hiệu quả mang lại với giấc ngủ được thấy ngay. Nhưng bên cạnh đó khi lạm dụng thuốc an thần sẽ gây ra những hậu quả khôn lường.
Thuốc an thần là gì?
Thuốc an thần là loại thuốc làm chậm hoạt động của não bộ, chúng giúp làm dịu và điều hòa thần kinh. Thuốc sẽ tác dụng trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương để tạo ra sự kích thích hoặc ức chế thần kinh. Thuốc thường được sử dụng trong điều trị các vấn đề liên quan đến thần kinh và tâm lý như mất ngủ, rối loạn lưỡng cực, mệt mỏi, lo âu, căng thẳng sau chấn thương,….
Các loại thuốc an thần
Thuốc an thần được chia thành một số nhóm thường gặp dưới đây:
Thuốc an thần kinh
Đây là những thuốc có thành phần chính gồm những loại thảo dược. Chúng có tác dụng chính là trấn an, làm dịu thần kinh, gây cảm giác mơ màng buồn ngủ. Bên cạnh đó thuốc còn có khả năng chống loạn thần, điều trị các bệnh thần kinh như ảo giác, hoang tưởng, tâm thần phân liệt.
Khi sử dụng thuốc an thần kinh cùng với thuốc ngủ hoặc thuốc gây mê sẽ làm tăng tác dụng của thuốc.
Một số thuốc trong nhóm này: Levomepromazin, Clorpromazina, Risperidon, Haloperidol, Sulpirid, Thioridazine,…
Thuốc bình thần
Thuốc bình thần có tác dụng làm giảm bớt tình trạng căng thẳng, lo lắng sau chấn thương. Đồng thời làm chậm các hoạt động vận động và làm dịu bớt sự bồn chồn. Ngoài ra thuốc bình thần còn có tác dụng làm giảm các cảm xúc thái quá và giảm căng thẳng tâm thần, chống co giật. Có thể sử dụng thuốc để dễ ngủ và ngủ ngon hơn trong trường hợp bị mất ngủ do lo âu và stress.
Một số thuốc trong nhóm này: flurazepam, diazepam, temazepam, estazolam, triazolam,…
Thuốc chống trầm cảm
Thuốc chống trầm cảm được sử dụng cho những người có nguy cơ hoặc đang mắc trầm cảm. Thuốc có tác dụng gây ngủ, tạo sự êm dịu cho tinh thần và điều trị âu lo.
Một số thuốc trong nhóm này: Amitriptyplin, Anafranil, Fluoxetine, Fluvoxamine, Paroxetine, Sertraline, thuốc ức chế MAO,…
Thuốc chỉnh khí sắc
Thuốc có tác dụng giúp người bệnh điều chỉnh tình trạng cảm xúc ổn định hơn. Đồng thời giúp điều trị trạng thái trầm cảm trong rối loạn cảm xúc lưỡng cực. Một số thành phần trong thuốc còn có khả năng chống động kinh
Một số thuốc trong nhóm thuốc này: thuốc chống động kinh, lithium,…
Thuốc an thần dễ ngủ từ dược liệu thiên nhiên
Các loại thuốc này giúp người sử dụng dễ ngủ, tạo cảm giác buồn ngủ. Các loại dược liệu được sử dụng như cây bình vôi, lá sen, cây trinh nữ, lá vông nem, lạc tiên, tam thất, xạ đen,…
Những tác hại của thuốc an thần
Làm rối loạn hoạt động não bộ
Nếu sử dụng quá liều, thuốc an thần sẽ ức chế hệ thần kinh trung ương và gây ra rối loạn trong hoạt động não bộ.
Nếu sử dụng thường xuyên sẽ làm người bệnh bị rối loạn cảm xúc. Đồng thời làm kéo dài tình trạng căng thẳng, lo âu, thậm chí có thể gây nên trầm cảm.
Ức chế hô hấp
Những người mắc các chứng bệnh về tim mạch hay hô hấp mà thường xuyên sử dụng thuốc an thần với mục đích gây ngủ sẽ rất nguy hiểm. Bởi thuốc an thần có khả năng làm ức chế trung tâm hô hấp.
Gây nghiện thuốc
Khi tự ý sử dụng thuốc an thân mà không có được sự chỉ định của bác sĩ thì có thể làm thuốc giảm tác dụng và xảy ra tình trạng nhờn thuốc. Khi tự ý tăng liều sẽ dần khiến người dùng bị lệ thuộc và gây nghiện thuốc.
Ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản
Khi sử dụng thuốc an thần quá liều sẽ dẫn đến nguy cơ bị vô sinh. Đặc biệt là ở những nam giới bị hạn chế về chất lượng tinh trùng và nữ giới bị hạn chế về chất lượng noãn.
Một số lưu ý khi dùng thuốc an thần để đảm bảo an toàn, không gây hại cho sức khỏe
- Trong trường hợp bạn bị mất ngủ thì nên tìm hiểu nguyên nhân và lựa chọn các biện pháp cải thiện giấc ngủ an toàn hơn trước khi lựa chọn sử dụng thuốc an thần.
- Cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và kê đơn thuốc an thần, không tự ý mua và sử dụng.
- Dùng đúng liều lượng đã được kê đơn, không tự ý tăng, giảm liều khi chưa có chỉ định của bác sĩ
- Nếu bạn bị các vấn đề về tim mạch, hô hấp cần nói với bác sĩ trong quá trình thăm khám
- Trong quá trình sử dụng thuốc an thần, nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào của tác dụng phụ, hãy ngưng sử dụng và báo với bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời.
- Trong những ngày đầu sử dụng thuốc, người bệnh có thể cảm thấy lơ mơ, ngủ gật, khó tập trung, đứng không vững. Đây là các triệu chứng bình thường. Trong những ngày tiếp theo các triệu chứng này sẽ giảm dần.
- Khi sử dụng thuốc an thần
Như vậy thuốc an thần sẽ có hiệu quả điều trị cho tình trạng lo lắng, rối loạn giấc ngủ,.. rất tốt. Tuy nhiên chúng sẽ gây hại nếu không sử dụng đúng cách. Vì vậy chúng ta hãy cân nhắc lựa chọn các phương pháp khác an toàn hơn nếu có thể. Trong trường hợp cần dùng thì chỉ được dùng theo đơn của bác sĩ kê.