Mùa đông là mùa cam. Đây là một trong những loại trái cây mùa đông được tiêu thụ nhiều nhất với có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Theo một nghiên cứu, cam có chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh và các hoạt chất thực vật như carotenoid, flavonoid, folate và vitamin C. Phối hợp với nhau, chúng giúp ngăn ngừa nhiều bệnh mãn tính như đái tháo đường và các bệnh tim mạch liên quan.
Giống như bí ngô, quả mọng và hạt sen, cam giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc đái tháo đường hoặc giúp kiểm soát các biến chứng đái tháo đường về lâu dài.
Tại sao cam có thể là một lựa chọn tốt cho bệnh nhân đái tháo đường?
Đái tháo đường là một trong những nguyên nhân chính gây t.ử v.ong trên toàn thế giới. Một báo cáo của Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế cho biết có khoảng 371 triệu người bị ảnh hưởng bởi căn bệnh mãn tính này và con số có thể tăng lên khoảng 552 triệu vào năm 2030. Đái tháo đường gây nguy cơ lớn đối với chất lượng sống và có thể gây ra một số các vấn đề sức khỏe như bệnh tim mạch và béo phì.
Cách nổi bật duy nhất để giảm tỷ lệ mắc đái tháo đường và các bệnh liên quan là kiểm soát tăng đường huyết, không chỉ ở bệnh nhân đái tháo đường mà còn ở người lớn khỏe mạnh để ngăn ngừa những tình trạng bệnh lý như kháng insulin.
Các chuyên gia cho rằng ăn nhiều trái cây và rau giàu các hoạt chất thực vật có thể giúp trì hoãn mức tăng đột biến của lượng glucose trong cơ thể, do đó ngăn ngừa nguy cơ mắc đái tháo đường. Vì cam có nhiều hoạt chất thực vật nên nó có thể là một lựa chọn tốt cho bệnh nhân đái tháo đường trong việc hạ đường huyết.
Cam tươi, nước cam vắt hay nước cam ép có đường: Loại nào tốt?
Một nghiên cứu được thực hiện trên 20 người tham gia, trong đó có 13 người cân nặng bình thường và 7 người béo phì, tất cả đều ở độ t.uổi 20-22. Tất cả những người tham gia được phân vào ba mẫu là cam tươi, nước cam vắt và nước cam ép có đường, lượng đường huyết và insulin của các đối tượng được đ.ánh giá bởi các chuyên gia thực hiện nghiên cứu.
Kết quả cho thấy không có sự thay đổi đáng kể nào về mức đường huyết, đường huyết đỉnh điểm và mức insulin trong cả ba mẫu. Các tác động trung hòa của cả ba mẫu đã làm giảm một điểm có thể là do hàm lượng chất xơ cao trong cam tươi và các hoạt chất thực vật và chất chống oxy hóa cao trong nước cam vắt và nước cam ép có đường có thể là nguyên nhân chính gây ra tác dụng chống tiểu đường của các loại cam khác nhau.
Nghiên cứu cũng nói rằng nên tránh uống nước cam ép có đường thường xuyên vì nó có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim và mạch m.áu ở một số người.
Uống nước cam lúc nào là tốt nhất?
Mặc dù nước cam rất tốt để kiểm soát lượng đường trong m.áu, nhưng uống nước cam vào các thời điểm khác nhau trong ngày có thể ảnh hưởng đến năng lượng và mức insulin, đồng thời làm tăng đường huyết. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi uống nước cam cùng với bữa sáng, bữa trưa và bữa tối, nó có xu hướng ảnh hưởng tích cực đến năng lượng và mức insulin và thậm chí có thể làm giảm mỡ trong cơ thể, được xem không phải là đồ ăn vặt giữa các bữa ăn.
Ngoài ra, 100% tiêu thụ nước cam vắt nguyên chất có liên quan đến chất lượng chế độ ăn uống tốt hơn, cải thiện sức khỏe và đủ chất dinh dưỡng thích hợp ở người lớn khỏe mạnh. Vì vậy, tốt hơn là chỉ nên uống nước cam trong bữa ăn thay vì giữa hai bữa ăn.
Cách chuẩn bị nước cam tươi cho người bệnh đái tháo đường
2-3 quả cam cỡ vừa (5-6 quả cam cho hai người)
1 thìa nước chanh
Mật ong (tùy ý)
Một miếng gừng nhỏ (tùy ý)
Húng quế/lá bạc hà (tùy ý)
Cách làm
Gọt vỏ cam, bóc bỏ màng trắng và sau đó lấy bỏ hạt bằng cách cắt làm đôi. Xay nhuyễn rồi lọc qua rây. Thêm nước cốt chanh. Thêm mật ong nếu thích, gừng nếu trời đang lạnh và lá bạc hà hoặc lá húng quế nếu thích. Những thành phần này cũng rất tốt cho khả năng miễn dịch. Uống.
Hãy nhớ, nếu bạn thích nước cam lạnh, hãy đông lạnh cam trong một giờ trước khi ép nhưng tránh thêm đá vào nước ép.
Phòng tránh biến chứng gây mù mắt của bệnh đái tháo đường
Kết quả từ nhiều nghiên cứu y khoa, có khoảng 20% người mắc đái tháo đường (ĐTĐ) gặp phải các biến chứng ở mắt. Nếu không được phát hiện sớm, điều trị kịp thời, những tổn thương của bệnh ở đáy mắt tiến triển nặng nề, có thể dẫn đến mù lòa.
Bác sĩ Trạm Y tế phường An Cư, quận Ninh Kiều, kiểm tra sức khỏe cho người bệnh ĐTĐ.
Theo TS.BS Nguyễn Thị Nhất Châu, Trưởng khoa Dịch kính – Võng mạc Bệnh viện Mắt Trung ương, bệnh ĐTĐ ảnh hưởng đến hệ thống mạch m.áu toàn thân. Bệnh gây nhiều biến chứng tại mắt, trong đó benh vong mac chiếm đến 90% cac truong hop, là nguyên nhân chính gây mù lòa. Tuy nhiên, tất cả biến chứng về mắt do ĐTĐ nếu phát hiện và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ mất thị lực.
TS.BS Nguyễn Thị Nhất Châu chia sẻ, trong quá trình khám chữa bệnh, bác sĩ ghi nhận rất nhiều trường hợp hiểu chưa đầy đủ cũng như điều trị sai lầm về bệnh lý này. Nhiều người bị biến chứng mù hoàn toàn nhưng không biết đã mắc ĐTĐ thời gian dài.
Tuy nhiên, có trường hợp biết bệnh nhưng trì hoãn chưa đi khám mắt, không tuân thủ điều trị, do nhận thức, điều kiện kinh tế khó khăn. Người bệnh ĐTĐ chủ yếu ở độ t.uổi lao động, khoảng 40-70 t.uổi, có xu hướng trẻ hóa. Bệnh võng mạc ĐTĐ là một biến chứng mắt thường gặp và rất nghiêm trọng, gây suy giảm thị lực nhanh, nguy cơ mù lòa cao.
Bảo vệ võng mạc từ sớm thông qua kiểm soát đường m.áu được xem là cách thức phòng ngừa chủ động và hiệu quả biến chứng này cho mắt. Ngoài ra, nhiều yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến bệnh võng mạc ĐTĐ như cao huyết áp, thiếu m.áu, mỡ m.áu cao. Do đó, bệnh nhân cần được khám bệnh định kỳ và kiểm soát tốt bệnh lý nền để ngăn chặn bệnh võng mạc ĐTĐ phát triển.
Hiện nay, bệnh võng mạc ĐTĐ có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả. Theo BS Nhất Châu, trước hết bệnh nhân phải được điều trị tốt bệnh ĐTĐ, kiểm soát tốt đường m.áu. Việc điều trị các biến chứng ở mắt do ĐTĐ hiện có nhiều phương pháp như bằng thuốc, phẫu thuật, laser…
Bệnh nhân được điều trị sớm, theo dõi chặt chẽ diễn tiến bệnh có thể duy trì thị lực tốt hơn, giảm thiểu tình trạng mù lòa. Trường hợp bệnh lý nặng có thể phẫu thuật và sử dụng thuốc hỗ trợ, mang lại hiệu quả đột phá giúp bệnh nhân không bị mù.
Nhằm phòng tránh các biến chứng gặp phải ở mắt do bệnh lý ĐTĐ, BS Nhất Châu khuyến cáo, người bệnh ĐTĐ cần tầm soát sớm bệnh lý ở mắt. Ngay khi phát hiện mắc bệnh ĐTĐ tuýp 2 cần khám ngay sức khỏe mắt và kiểm tra định kỳ hằng năm nếu chưa có biến chứng về võng mạc ĐTĐ.
Còn bệnh nhân ĐTĐ tuýp 1 thì sau 5 năm kể từ khi phát hiện nên đi kiểm tra mắt lần đầu, sau đó kiểm tra hàng năm. Khi đã phát hiện bệnh về mắt, cần theo dõi, kiểm tra định kỳ theo lời khuyên bác sĩ để phát hiện sớm tổn thương, giữ thị lực ở mức tốt nhất.
Xuất hiện bất cứ bất thường gì ở mắt đều cần đến khám ở bác sĩ chuyên khoa mắt. Nếu chậm trễ, nhiều bệnh lý không xử lý kịp thời có thể gây nguy hiểm như tắc động mạch, là một tình trạng cấp cứu trong nhãn khoa, chỉ có 2 giờ thời gian vàng để điều trị hồi phục thị lực. Bệnh lý bong võng mạc cũng là cấp cứu nhưng có thể trì hoãn 1-2 ngày. Tuy nhiên, thực tế nhiều người thấy mắt mờ chưa đi khám ngay, kéo dài thời gian càng lâu thì khả năng hồi phục càng kém.
