Vì thận nằm gần cột sống nên rất dễ nhầm lẫn giữa đau thận với đau lưng. Nhưng có một số điểm khác biệt mà bạn cần biết.
Thận, cơ quan hình hạt đậu này nằm ở hai bên cột sống (ngay dưới bờ sườn), nhiệm vụ chính là lọc chất cặn bã và nước thừa ra khỏi m.áu để tạo thành nước tiểu. Khi thận bị tắc hoặc bị viêm, bạn có thể bị đau lưng khó chịu.
BS Sabitha Rajan, chuyên gia chăm sóc giảm nhẹ tại MCG Health cho biết: “Bản thân phần giữa thận không có dây thần kinh. Vì vậy, khi có cơn đau ở khu vực này, thì có nghĩa là có điều gì đó đang khiến chúng căng ra và tác động vào các dây thần kinh (gần lưng), và điều gì đó khá nghiêm trọng”.
Khi không được điều trị, thận viêm có thể dẫn đến tổn thương thận, huyết áp cao và trong một số trường hợp ít gặp là suy thận. Do đó rất cần phải biết khi nào cơn đau là do co thắt cơ chỉ cần nghỉ ngơi và dùng ibuprofen, và khi nào đau là do vấn đề về thận cần được bác sĩ quan tâm càng sớm càng tốt.
Làm thế nào để phân biệt đau thận và đau lưng?
Khi cần phân biệt giữa hai tình trạng này, cần xem xét hai yếu tố: vị trí đau và kiểu đau.
Vị trí
Cơn đau liên quan đến căng cơ, dây chằng hoặc tổn thương đĩa đệm, có thể ở bất cứ đâu trên và dưới thắt lưng, nhưng nó có xu hướng ở xung quanh cột sống vùng thắt lưng. Lý do vì khu vực này chịu phần lớn trọng lượng cơ thể khi chúng ta thực hiện các hoạt động hàng ngày, khiến nó dễ bị chấn thương, căng và mỏi cơ hơn.
Nếu có vấn đề về thần kinh, cơn đau cũng có thể lan xuống mông hoặc xuống một trong hai cẳng chân hoặc bàn chân.
Mặt khác, đau thận biểu hiện ở xung quanh vùng giữa thắt lưng và bên cạnh cột sống. Đây được gọi là vùng mạn sườn. BS. Rajan nói: “Nếu bạn vòng tay ra sau và đặt tay tự nhiên ở eo thì nó chính ở chỗ đó”.
Kiểu đau
Đau lưng có thể từ cảm giác nóng rát chói gắt đến đau nhức âm ỉ. Bạn cũng có thể bị tê bì hoặc cảm giác châm chích ở chân. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý về đau lưng là nó thường tăng hoặc giảm bớt tùy thuộc vào cách bạn vận động.
Ví dụ, bạn có thể thấy cực kỳ khó chịu khi cúi xuống và cầm lấy cặp sách trong khi đứng thì không thấy đau. Hoặc ngồi trong nhiều giờ khiến lưng nhức nhối trong khi tập thể dục nhẹ nhàng lại giúp bạn cảm thấy tốt hơn. Đây là những dấu hiệu cho thấy đau có thể không phải là do thận. Ngoài ra nếu bạn nghĩ rằng mình bị thương một cơ, thì bạn thực sự có thể chỉ ngay được cơ gây đau.
Nhưng không phải lúc nào bạn cũng có thể phát hiện ra cơn đau thận khi sờ nắn – đặc biệt, nếu bạn đang cố gắng tự khám cho mình. Thay vào đó, bạn sẽ để ý thấy sự nhất quán của cơn đau. Giống như đau lưng, đau thận có thể thay đổi từ nhẹ đến nặng, nhưng cơn đau thận khá nhất quán và không thay đổi bất kể tư thế của cơ thể.
Đau thận cũng thường đi kèm với các triệu chứng khác. Vì vậy, nếu bạn cũng:
– Nhận thấy nước tiểu trông như có m.áu, sẫm màu hoặc đục
– Nhận thấy nước tiểu có mùi lạ so với bình thường
– Đau khi đi tiểu
– Cảm thấy luôn phải đi tiểu
– Thấy sỏi trong nước tiểu
– Bị sốt hoặc ớn lạnh
– Buồn nôn
… thì bạn sẽ muốn đến bác sĩ để kiểm tra chức năng thận.
Những nguyên nhân gây đau lưng và đau thận
Đau lưng hay xảy ra nhất khi lưng phải làm việc quá sức, bị căng hoặc thường xuyên bị sai tư thế.
Đau thận có 5 nguyên nhân chính (được liệt kê từ phổ biến nhất đến ít gặp nhất):
1. Sỏi thận
Đó là những cặn chất khoáng và muối cứng có thể hình thành trong thận và gây tắc nghẽn bài tiết. Nếu sỏi thận nhỏ, chúng có thể tự trôi ra ngoài mà không gây đau đớn. Nếu sỏi lớn hơn, đau khá dữ dội và thường thành từng cơn. Nói cách khác, đau có xu hướng tăng lên khi viên sỏi di chuyển. Đau cũng thường chỉ wor một bên. Bạn thường không bị sỏi thận ở cả hai bên cùng một lúc.
2. N.hiễm t.rùng tiết niệu đã diễn biến nặng
Đôi khi n.hiễm t.rùng tiết niệu (UTI) có thể diễn biến nặng khi vi khuẩn có hại di chuyển qua bàng quang và lên đến thận.
N.hiễm t.rùng thận sẽ gây đau âm ỉ và liên tục. N.hiễm t.rùng tiết niệu chuyển thành n.hiễm t.rùng thận cũng dễ gây sốt, ớn lạnh và buồn nôn.
3. Chấn thương
Rất may là thận được bảo vệ bởi khung xương sườn và cơ lưng vững chắc, vì vậy chấn thương thận không quá phổ biến. Nhưng nếu bạn tham gia các môn thể thao va chạm, chẳng may bị tai nạn hoặc rơi vào tình huống bị va đ.ập cực mạnh vào vùng thắt lưng, bạn có thể bị tổn thương thận.
4. Bệnh thận đa nang
PKD là một bệnh lý di truyền trong đó các đám nang không phải ung thư phát triển trong thận. Các nang thận có thể bị c.hảy m.áu hoặc bị n.hiễm t.rùng, và theo thời gian chúng sẽ khiến thận to ra và mất chức năng. Các triệu chứng khác của PKD bao gồm sỏi thận, n.hiễm t.rùng tiết niệu và huyết áp cao.
5. Khối u thận
Đây là nguyên nhân ít có khả năng gây đau thận nhất nhưng khối u có thể đủ lớn để gây khó chịu. Trong hầu hết các trường hợp, đây là những u nang lành tính không phải là ung thư. Tuy nhiên, ung thư thận cũng không phải là hiếm gặp. Theo Hội Ung thư Mỹ, ung thư thận là một trong mười loại ung thư phổ biến nhất ở cả nam và nữ.
Khi nào nên đến gặp bác sĩ do đau lưng hoặc đau thận?
Đau lưng
Đau lưng có thể khiến bạn vô cùng khó chịu, nhưng tin tốt là nó thường tự cải thiện dần. Các bác sĩ khuyên bạn nên tránh những động tác khiến đau tăng thêm và thử chườm nóng, chườm lạnh hoặc thuốc chống viêm.
Nếu đau không hết trong vòng 6 đến 12 tuần, hãy đến gặp bác sĩ, người có thể hỗ trợ bạn tìm cách điều trị tốt hơn. Tuy nhiên, nếu bạn đang bị đau lưng sau tai nạn chấn thương hoặc có các triệu chứng liên quan khác, hãy đến ngay cơ sở y tế để được điều trị ngay lập tức.
Đau thận
Nếu nghi ngờ mình có vấn đề về thận, bạn nên đặt lịch khám với bác sĩ. Thực sự bất cứ ai có các triệu chứng của n.hiễm t.rùng đường tiết niệu hoặc sỏi thận nên đến gặp bác sĩ để xác định.
Nếu bạn đang mang thai và bị sốt cao, hãy đi khám cấp cứu để được đ.ánh giá ngay. Phụ nữ mang thai có nguy cơ bị biến chứng cao hơn, vì vậy nếu không có dịch vụ chăm sóc ban đầu, chăm sóc khẩn cấp là nơi tốt nhất để tìm kiếm sự hỗ trợ.
Điều gì sẽ xảy ra khi đi khám bác sĩ do đau thận?
Nếu bạn đi khám bác sĩ do đau nhức lưng thường xuyên vì cơ xương khớp, rất có thể bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc kiểm tra sức khỏe để tìm ra nguyên nhân gây ra vấn đề. Và nếu cho rằng đó là một vấn đề nghiêm trọng hơn, họ có thể yêu cầu siêu âm hoặc một số loại kỹ thuật hình ảnh khác.
Tuy nhiên, việc đ.ánh giá thận có thể bao gồm nhiều xét nghiệm hơn.
Trước tiên, bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng và xem bạn có t.iền sử mắc các bệnh về thận trong quá khứ hoặc các thành viên trong gia đình bị bệnh thận hay không. Sau đó, họ sẽ sờ nắn vùng thận, kiểm tra huyết áp và đo nhiệt độ.
Sau đó, họ sẽ yêu cầu bạn đi tiểu vào cốc. Đây được gọi là phân tích nước tiểu. Với xét nghiệm này, bác sĩ đang xem xét liệu có thấy m.áu hoặc các tinh thể nhỏ hơn hay không. Tùy thuộc vào mức độ bệnh, bác sĩ cũng có thể yêu cầu một số xét nghiệm m.áu để kiểm tra các dấu hiệu n.hiễm t.rùng khác và xem thận thực sự hoạt động tốt như thế nào trong việc loại bỏ độc tố.
Nếu bác sĩ rất lo lắng, họ có thể cho bạn siêu âm để xem cấu trúc của thận và kiểm tra sỏi.
Các bác sĩ thường kê đơn thuốc kháng sinh cho n.hiễm t.rùng tiết niệu, và trong trường hợp sỏi thận nhỏ, họ có thể khuyên bạn nên uống nhiều nước hơn và dùng thuốc giảm đau cho đến khi sỏi trôi xuống. Tuy nhiên, những tình trạng nghiêm trọng hoặc phức tạp hơn có thể yêu cầu các thủ thuật khác, vì vậy, điều quan trọng là bạn phải gặp bác sĩ của mình để được đ.ánh giá và điều trị thích hợp.
Điểm then chốt: Đừng ngần ngại đến gặp bác sĩ nếu bạn nghĩ rằng mình bị đau thận.
Không giống như đau lưng, bạn sẽ không muốn “chờ và theo dõi” với thận của mình. N.hiễm t.rùng có thể trở nên nặng hơn và dẫn đến tổn thương mô nghiêm trọng, trong khi các khối u và sỏi “lạ” có thể làm suy giảm chức năng thận. Bác sĩ càng có thể kê đơn phương án điều trị càng sớm thì càng có thể khắc phục tốt hơn cho tình trạng-và cơn đau “lưng” khó hiểu của bạn”- từ trong trứng nước.
Ghi nhớ 9 bức ảnh giúp bạn nhanh chóng tìm ra nguyên nhân thực sự của cơn đau ở nội tạng
Khi các cơ quan trọng cơ thể bị đau, bạn cần phải sớm nhận biết những tín hiệu đó để xử lý y tế kịp thời. Đây là những mô tả giúp bạn hiểu rõ hơn về vị trí và bộ phận có vấn đề.
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thi thoảng cảm thấy đau ở đâu đó trên cơ thể, không rõ nguyên nhân. Đặc biệt là khi bước vào t.uổi trung niên, mọi người sẽ có nhiều vấn đề về thể chất và không phải lúc nào cũng muốn đến bệnh viện ngay lập tức.
Việc tìm hiểu về những vị trí đau để nhận biết nguyên nhân gây đau là vô cùng quan trọng, giúp bạn hiểu được mức độ nặng nhẹ, hay sự nguy hiểm của những cơn đau, từ đó có thể quyết định việc có phải đi khám ngay lập tức hay không.
Trong thực tế, một số cơn đau có liên quan đến các cơ quan bên trong cơ thể. Sau đây là những bức ảnh mô tả cho bạn thấy vùng đau nào sẽ có nguyên nhân từ đâu. Hãy ghi nhớ vị trí để nhanh chóng tìm ra nguyên nhân thực sự của cơn đau mà bạn đang chịu đựng.
1, Khi bạn có vấn đề ở tim
Những người có vấn đề về tim sẽ đột nhiên bị đau ngực và cơn đau sẽ lan sang cánh tay trái, xương bả vai và cổ. Có thể, đây chỉ là dấu hiệu cảnh báo cánh tay của bạn đau, nhưng cũng có thể là một căn bệnh đe dọa tính mạng. Hãy xem xét kỹ sức khỏe tim mạch của bạn.
2, Khi bạn có vấn đề ở thận
Mọi người thường nhầm lẫn giữa cơn đau lưng với các vấn đề về thận. Khi có vấn đề về thận, bạn sẽ cảm thấy đau sâu đến từ dưới xương sườn. Cơn đau này cũng sẽ lan đến chân. Nếu bị đau lưng, sẽ chỉ cảm thấy đau nhiều hơn ở phần cơ, và cơn đau không sâu bằng.
Đó chính là sự khác biệt giữa đau lưng đơn thuần và đau ở thận.
3, Khi bạn có vấn đề ở ruột non
Nếu có vấn đề với ruột non, sẽ có cảm giác rất đau ở vùng quanh rốn. Nếu bạn đột nhiên cảm thấy đau lâu không ngừng ở khu vực này khi cúi xuống hoặc đi bộ, hãy chắc chắn rằng đã đến lúc bạn phải đi khám bác sĩ.
4, Khi bạn có vấn đề ở ruột già
Nếu đau bụng dưới phía bên phải, đó có thể là bệnh đại trực tràng, và bộ phận này đau thường cũng có thể là dẫn đến táo bón.
5, Khi bạn có vấn đề ở phổi
Bởi vì cơ thể chúng ta không có đầu dây thần kinh trên phổi, nên sẽ không cảm thấy đau, nhưng nếu phổi bị vấn đề nào đó, ngực sẽ bị đau, từ đó sẽ tạo ra các cơn ho và khó thở.
Khi có vấn đề tương tự, bạn nên theo sõi sát sao, đi khám kịp thời.
6, Khi bạn có vấn đề ở ruột thừa
Khi ruột thừa bị viêm, phần bụng dưới bên phải sẽ rất đau. Cơn đau này cũng sẽ lan đến dạ dày và chân phải. Nếu có đau ở khu vực này và các triệu chứng như buồn nôn, nôn, sốt, táo bón và tiêu chảy xảy ra, hãy đi khám kịp thời.
7, Khi bạn có vấn đề ở dạ dày
Khi dạ dày chúng ta có các vấn đề nảy sinh, bạn sẽ cảm thấy đau ở vùng bụng giữa và đau ở cùng một vị trí đó trên lưng. Thông thường, những cơn đau do dạ dày và thực quản thường bị nhầm lẫn với cơn đau do tim gây ra. Tốt nhất là đi khám bác sĩ.
8, Khi bạn có vấn đề ở túi mật và gan
Khi cơ thể xuất hiện các vấn đề với các cơ quan này, có thể gây đau ở vùng bụng trên bên phải, cũng như đau ở cùng một vị trí đó ở vùng lưng. Ngoài ra, khi gan có vấn đề, thường bạn sẽ nhìn thấy dấu hiệu vàng da và xuất hiện cảm giác có vị chua trong miệng.
9, Khi bạn có vấn đề ở tuyến tụy
Đau ở giữa bụng trên có thể là một vấn đề nào đó đang xảy ra với tuyến tụy, cũng có thể là nguyên nhân gây đau dạ dày. Cơn đau tăng lên sau bữa ăn và sau khi nằm, và có khả năng bạn đang gặp các vấn đề tổn thương tụy, cần được chăm sóc y tế kịp thời.
Lưu ý: Những kiến thức nhỏ này chỉ có thể giúp chúng ta đ.ánh giá tình trạng vật lý ban đầu, và không thể được coi là một tiêu chuẩn tuyệt đối.
Nếu bạn cảm thấy không khỏe, bạn vẫn cần gặp trực tiếp bác sĩ. Mọi người nên đi khám sức khỏe định kỳ, và không có gì trên thế giới này quan trọng hơn sức khỏe của chúng ta.
Vân Hồng